|
مقدمه
|
|
براي پي‌بردن به انگيزه تشكيل اين كميته لازم است توضيح داده شود كه در ماه ژوئن سال 1950 به ابتكارسازمان مركزي آبياري كشور هند، هيئتي با شركت نمايندگان 11 كشور داوطلب بنام كميسيون بين‌المللي‌آبياري و كانال‌ها تشكيل گرديد كه يك اساسنامه موقت براي خود تنظيم نمودند.
در ماه ژانويه سال 1951جلسه بعدي با شركت 17 كشور در دهلي‌نو تشكيل و ضمن تصويب نهايي اساسنامه، عنوان كميسيون به كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي تبديل گرديد و در هشتمين سال تأسيس كميسيون ياد شده كه در سال1957 برگزار گرديد تعداد اعضاء آن به 57 كشور رسيد و نام كنترل سيلاب و تنظيم جريان نيز به آن افزوده شد.
هدف از تشكيل اين كميسيون تحرك و توسعه و كاربرد علوم و فنون آبياري و زهكشي و كنترل سيلاب و تنظيم‌جريان طبق اصول فني - اقتصادي و اجتماعي در جهان مي‌باشد. اين كميسيون بسياري از كشورهاي پيشرفته تادر حال توسعه را در بر مي‌گيرد و چون كانوني براي تبادل اطلاعات علمي و فني و بالابردن سطح دانش فني‌آبياري و زهكشي است آن را ارج مي‌نهند.
كشور ما در سال 1334 طبق پيشنهاد بنگاه مستقل آبياري سابق به عضويت اين كميسيون درآمدولي عملا تا سال 1346 فعاليت چنداني نداشت و علت آن‌هم قانوني نبودن اين عضويت و عدم تشكيل كميته‌ملي آبياري و زهكشي بود، زيرا يكي از شروط مهم عضويت در اين كميسيون بين‌المللي، تشكيل كميته درسطح ملي مي‌باشد.
در سال 1347 قانون تشكيل كميته ملي آبياري و زهكشي به تصويب مجلسين رسيد وآئين‌نامه و سازمان كميته مذكور پس از تصويب وزيران به وزارت آب و برق سابق ابلاغ گرديد.
لازم به ذكر است اهم فعاليتهاي كميته در پيش از پيروزي انقلاب اسلامي شامل سازماندهي گروه‌هاي‌كار و 5 سمينار در سطح ملي است.
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و شكوفايي صنعت و بخش كشاورزي سرمايه‌گذاري كلاني كه در بخش‌احداث و نگهداري از شبكه‌هاي آبياري و زهكشي تاكنون صورت گرفته و بر همين اساس، لزوم توجه ودقت‌نظر در اين زمينه بيشتر احساس مي‌شود. سرعت پيشرفت و توسعه علوم مرتبط با آبياري و زهكشي دردنيا بسياري چشمگير مي‌باشد لذا بايد در قسمت‌هاي مطالعات، طراحي و اجرايي شبكه‌ها به گونه‌اي عمل‌گردد كه با استانداردها و يافته‌هاي جديد جهاني مطابقت داشته باشد.
در همين راستا در سال 1372 با پشتيباني و تلاش مسؤلان مختلف صنعت آب كشور كميته ملي آبياري وزهكشي ايران بعد از توقف طولاني فعاليت مجدد خود را آغاز نمود، ادامه فعاليتهاي اين كميته در سال‌هاي‌اخير باعث گرديد كه راه براي گسترش اشاعه فرهنگ فني آب و نقش آن در توسعه زيربنايي كشور گشوده‌گردد.
كميته ملي آبياري و زهكشي ايران با اطمينان خاطر به اين باور رسيده‌است كه اين كميته كانون صميمانه‌اي‌براي مشاركت، همفكري و همياري كليه متخصصين در زمينه آبياري، زهكشي و كنترل سيلاب مي‌باشد.خوشبختانه با تشكيل جلسات گروههاي كار و مشاركت بيش از 70 نفر از متخصصين در جلسات و برنامه‌هاي‌شوراي‌عالي، هيئت اجرايي و گروههاي كار از يك‌سو و انتشار كتاب‌ها و خبرنامه‌هايي كه حاوي آخرين‌اطلاعات علمي سودمند در سطح ملي و بين‌المللي مي‌باشد، باعث تحولات و پيشرفت‌هاي علمي و فني شده‌است. اگر قبول كنيم كه اطلاعات و ارتباطات از اركان رشد و توسعه هستند توفيق كميته ملي آبياري وزهكشي در اين زمينه قابل ارزيابي است.
اهداف كميته ملي آبياري و زهكشي ايران
گسترش فعاليت و بالا بردن دانش و فنون آبياري و زهكشي
تحقيق و مطالعه در زمينه كنترل سيل و رسوب و تنظيم امور رودخانه‌ها
مديريت آب و خاك و حفاظت آب و محيط زيست - از نظر مهندسي و مديريتي در راستاي توسعه پايدار
ايجاد هماهنگي با برنامه و هدفهاي كميسيون بين‌المللي آبياري وزهكشي
بهره‌گيري از فعاليتهاي فوق در سطوح ملي منطقه‌اي و بين‌المللي
مبادله اطلاعات علمي و فنون حرفه اي در زمينه هاي فوق الذكر و ساير مواردي كه در پيشرفت و بهبود امرآبياري و زهكشي كشور موثر مي باشد.
وظائف كميته ملي آبياري و زهكشي ايران
تهيه و تدوين آئين نامه و ضوابط لازم جهت انتخاب اعضا از بين افراد، شركتها، سازمانها و موسسات - تحقيقاتي و آموزشي واجد شرايط.
ايجاد ارتباط و مبادله اطلاعات با كميسيون بين المللي و كميتههاي ملي و آبياري وزهكشي ساير كشورهاي عضو كميسيون مذكور، مراكز و بانكهاي اطلاعاتي سازمانها و موسسات داخلي و خارجي ذيربط.
تشويق و حمايت از پژوهشهاي آبياري و زهكشي، كنترل سيل و رسوب و امور رودخانه و ساير رشته هاي‌آب و خاك در جهت پيشرفت و بهبود امر آبياري و زهكشي كشور.
حفاظت اراضي در مقابل نفوذ آب شور محيط زيست و توسعه پايدار در زمينه آب و خاك.
ارائه راهنمائيهاي فني در كارهاي مطالعاتي و اجرائي.
تشكيل سمينارها و سمپوزيومها و كارگاههاي آبياري و زهكشي و بحث و تبادل نظر و پاسخگويي به‌سئوالات فني و در صورت لزوم طرح مشكلات احتمالي در كنگرههاي بين‌المللي.
تشكيل كميتههاي فني و گروههاي كار برحسب ضرورت و تهيه و تدوين دستور كار آنها بر اساس اهداف‌كميته ملي آبياري و زهكشي ايران.
انتخاب و معرفي هيات نمايندگي كميته ملي آبياري وزهكشي ايران براي شركت در جلسات هيئت اجرايي،كنگرهها و اجلاس ويژه كميسيون بين‌المللي بر طبق اساسنامه و آئين نامه‌‌هاي كميسيون مذكور.
انتخاب و معرفي نمايندگان كميته براي شركت در سمينارها، سمپوزيومها و كنفرانس‌ها و كارگاههاي كميته‌ملي آبياري و زهكشي ايران و كميتههاي ملي ساير كشورهاي جهان.
خريد، جمع آوري و تمركز اطلاعات، مدارك فني، كتب، مجلات و نشريات مربوط به رشته‌‌هاي مختلف‌آبياري و زهكشي.
چاپ و انتشار نشريه سالانه، مقالات، مجلات و ساير نشريات فني مربوط به آبياري و زهكشي و كنترل‌سيلاب بر حسب ضرورت.
اركان كميته ملي آبياري و زهكشي ايران عبارتند از:
الف - شورايعالي
ب - هيئت اجرايي
ج - گروههاي كار
د - دبيرخانه
شورايعالي كميته ملي آبياري و زهكشي بر اساس مفاد اساسنامه مصوب هيئت وزيران به تاريخ3/3/1363 به عنوان بالاترين مرجع سياست گذاري و برنامهريزي اين كميته مي‌باشد كه اعضاء آن متشكل‌از يكنفر از نمايندگان وزارتخانه‌هاي نيرو، جهاد كشاورزي، علوم تحقيقات و فنآوري و يكنفر به نمايندگي ازسازمان مديريت و برنامهريزي و يك نفر از مهندسين مشاور مي‌باشد.
معاون وزير نيرو در امور آب و آبفا به عنوان رياست شورايعالي و يكنفر از مديران امور آب وزارت نيرو نيز به عنوان دبيركل كميته ملي آبياري و زهكشي عهده‌دار وظايف اجرايي هستند.
هيئت اجرايي كميته ملي آبياري و زهكشي وظيفه نظارت، هدايت و تصويب برنامه‌ها و دستورالعمل‌هاي‌گروه‌هاي كار را بر عهده دارند.
چارت تشكيلاتي كميته ملي آبياري و زهكشي ايران
جايگاه کمیته ملی آبياري و زهكشي ايران:
كشور جمهوري اسلامي ايران با دارابودن كارشناسان و متخصصين زبده در زمينه آبياري و زهكشي، جايگاه بسيار رفيع و شايسته‌اي را در سطح بين‌المللي در طي‌فعاليت مجدد اين كميته بعد از پيروزي انقلاب اسلامي تاكنون بدست آورده است.كه در زير به طور خلاصه به آنها اشاره مي‌گردد:
6-1- نايب رئيس كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي طي سال‌هاي 1996 لغايت 1999 ميلادي
(نماينده ايران : آقاي دكترجواد فرهودي)
6-1- نايب رئيس كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي طي سال‌هاي 2001 لغايت 2004 ميلادي
(نماينده ايران : آقاي دكتر سعيد ني‌ريزي)
6-3- نايب رئيس كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي طي سال‌هاي 2006 لغايت 2009 ميلادي. در اجلاس كميسيون بين‌المللي ICID كه در سال 2006 ميلادي در مالزي برگزار شد نماينده ايران طي انتخاباتي به عنوان نايب رياست انتخاب شد( نماينده ايران : آقاي دكتر كريم شيعتي)
6-4- رياست گروه كار بين‌المللي
Irrigated Agriculture Under Drought and Water Scarcity
با عضويت 19 كشور دنيا - از جمله آمريكا، فرانسه، استراليا، هند، انگليس، بنگلادش، آفريقاي جنوبي، سوريه، پاكستان، عربستان، اردن، كانادا، ....
6-5- رئيس كميته مالي كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي (ICID):
Permanent Finance Committee
6-6- رياست گروه كار بين‌المللي كشورهاي آسيايي
Working Group on Asian Country
6-7- رياست گروه كار بين‌المللي بخش كارشناسان جوان براي چند دوره (نمايندگان ايران: عليرضا سلامت، هومن خالدي و ياسر برقي (Young Irrigation Professional Forum)
6-8- رياست كميته كنگرهها و كنفرانس‌هاي كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي (ICID)
6-9- انتخاب كميته ملي آبياري و زهكشي ايران به عنوان بهترين كميته ملي از ميان 106 كشور جهان
6-10- انتخاب ايران به عنوان يكي از داوران و بررسي كننده مقالات كنگرههاي بين‌المللي آبياري و زهكشي از سال 1999 ميلادي تا كنون.
6-11- عضويت در 20 گروه كار كميسيون بين‌المللي آبياري و زهكشي ICID كه اسامي آنها به شرح زير مي‌باشد:
| كميته مديريت يكپارچه منابع آب و خاك
| كميته برنامه ريزي و سياست‌گزاري
| كميته كشورهاي آسيايي
| كميته كشت آبي در شرايط خشكسالي و كمبود آب
| كميته توسعه و مديريت شبكه‌هاي آبياري و زهكشي
| كميته آب‌هاي با كيفيت پايين
| كميته زهكشي
| كميته كارشناسان جوان
| كميته تاريخ آبياري و زهكشي و كننترل سيلاب
| كميته سامانه‌‌هاي آبياري در مزرعه
| كميته ژورنال آبياري و زهكشي
| كميته اثرات زيست محيطي طرح‌هاي آبياري و زهكشي
| هيئت اجرايي
| كميته رهيافت‌هاي فراگير مديريت سيلاب
| كميته اثرات اقتصادي- اجتماعي طرح‌هاي آبياري و زهكشي
| كميته تحقيق و توسعه
| كميته صرفه جويي در آب كشاورزي
| كميته مالي
| كميته كشورهاي در حال توسعه
| كميته بررسي تغييرات اقليم بر كشت آبي
براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد كميته ملي آبياري و زهكشي مي‌توانيد به لينك‌هاي زير مراجعه نماييد:
IRNCID
خلاصه اطلاعات كميته ملي